Kiedy zmiany wejdą w życie?

Ministerstwo Finansów ogłosiło, że od 1 stycznia 2026 roku stawka akcyzy alkoholowej pójdzie o 15% w górę, a tym samym podrożeje alkohol. Zmiana obejmie wszystkie popularne trunki – od wódki, przez piwo i wino, po napoje fermentowane i inne mocniejsze wyroby jak rum czy whisky. Co istotnem na tym nie koniec – rok później, czyli od 2027 roku, czeka nas kolejna podwyżka, tym razem o dodatkowe 10 procent.

Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy policzył już, jak to się przełoży na portfele Polakó1). Ich zdaniem podwyżka samej akcyzy sprawi, że półlitrowa butelka wódki będzie droższa o około 4 zł. A pamiętajmy, że to dopiero początek, gdyż do tej kwoty dolicza się jeszcze marżę sklepu, VAT (naliczany od wyższej stawki), a także rosnące koszty transportu i energii. W praktyce więc cena na paragonie może być większa niż zapowiadane 15% i tak najpewniej właśnie będzie.

Zmienią się ceny w sklepach, barach i restauracjach

Sama akcyza jest elementem ostatecznej ceny, jaką musimy zapłacić przy kasie. Zatem, gdy rośnie stawka, to rośnie również jednostkowy koszt konkretnego produktu – zarówno dla producenta, jak i dystrybutora. VAT nalicza się od ceny zawierającej akcyzę, więc działa tu efekt „podatku od podatku”. Natomiast jak podkreślają eksperci to zwykle kończy się aktualizacją cenników na każdym etapie łańcucha sprzedażowego.

Producenci odczują zatem swoistą presję kosztową, a sami konsumenci będą szukać tańszych substytutów – a to zawsze wiąże się z niemałym ryzykiem komplikacji zdrowotnych. Wszak nawet alkohol ze sklepu z banderolą wpływa negatywnie na nasz układ nerwowy oraz organy – nie mówiąc o takim, który jest niewiadomego pochodzenia.

Wzrośnie też opłata cukrowa

Poza akcyzą resort zapowiedział podwyżkę opłaty cukrowej, co może podbić ceny słodzonych napojów (w tym miksów do drinków). Dla klientów barów oznacza to, że drożeć mogą nie tylko alkohole, ale i „softy”, którymi są rozcieńczane.  Jednocześnie eksperci wskazują, że zmiany są nieco bardziej radykalne, niż można było się spodziewać.

Oczywiście Ministerstwo Finansów tłumaczy to walką o zdrowie Polaków, którzy za sprawą wyższych cen będą mieli rzadziej sięgać po alkohol. Natomiast dane GUS wskazują, że w ostatnich latach sprzedaż alkoholu w Polsce spadła o 15%. Ludzie coraz bardziej stawiają na sport, a także sięgają po piwa i wina bezalkoholowe. A jeżeli ktoś lubi wychodzić na miasto, to najpewniej i tak to będzie robił, po prostu rano będzie czekał go większy zgrzyt, jak zajrzy na stan konta.