Biologia i ewolucja

Badacze ewolucji podkreślają, że nasze preferencje nie są przypadkowe. Mężczyźni częściej zwracają się ku nieco młodszym partnerkom, a kobiety ku nieco starszym mężczyznom. U podłoża tych wyborów leżą mechanizmy związane z płodnością, stabilnością i bezpieczeństwem – choć we współczesnych realiach społecznych przybierają one bardziej symboliczny charakter. W praktyce najczęściej spotykanym układem jest różnica rzędu dwóch–trzech lat i to właśnie ten przedział powtarza się w badaniach w różnych krajach i kulturach.

Psychologia i etapy życia

Równie istotna jest perspektywa psychologiczna. Partnerzy w podobnym wieku zazwyczaj przechodzą przez te same wyzwania w zbliżonym czasie: razem rozpoczynają karierę zawodową, decydują się na założenie rodziny czy później doświadczają kryzysu wieku średniego. To synchronizuje ich doświadczenia i sprawia, że łatwiej im się rozumieć. Gdy różnica jest duża – na przykład dziesięć czy piętnaście lat – pojawia się pewna asynchronia. Jedno z partnerów może być jeszcze na etapie odkrywania świata i rozwoju, podczas gdy drugie pragnie już stabilizacji.

Najczęściej wskazywane wyzwania w parach z dużą różnicą wieku to:

• brak wspólnych punktów odniesienia kulturowych i generacyjnych,
• rozbieżne oczekiwania dotyczące kariery czy zakładania rodziny,
• inny poziom energii i stylu życia,
• większa presja ze strony otoczenia.

To nie oznacza, że takie związki są skazane na porażkę, ale z pewnością wymagają więcej pracy i świadomego budowania mostów pomiędzy różnymi etapami życia.

Dane socjologiczne i stabilność relacji

Statystyka potwierdza te obserwacje. W Europie i Ameryce Północnej różnica między partnerami najczęściej wynosi od dwóch do trzech lat, przy czym to mężczyźni częściej są starsi. Co ciekawe, aż połowa małżeństw w Stanach Zjednoczonych zawierana jest między osobami, które dzieli co najwyżej dwa lata różnicy. To pokazuje, że choć w mediach często mówi się o parach z kilkunastoletnimi różnicami wieku, w praktyce dominują te bardzo zbliżone roczniki.

Badania nad trwałością małżeństw sugerują, że:

• związki z różnicą wieku do 3 lat mają największe szanse na stabilność,
• przy różnicy 4–7 lat stabilność nadal jest wysoka, ale zaczynają się pojawiać wyraźne różnice w etapach życia,
• w parach z różnicą powyżej 10 lat ryzyko rozwodu rośnie znacząco, nawet o kilkadziesiąt procent.

Zdrowie i długowieczność

Niektóre analizy dodają jeszcze jeden wymiar: zdrowotny. Badania przeprowadzone w Danii pokazały, że mężczyźni z młodszymi partnerkami żyli przeciętnie dłużej. U kobiet sytuacja wyglądała odwrotnie – posiadanie znacznie starszego lub młodszego partnera wiązało się z wyższym ryzykiem wcześniejszej śmierci. Przyczyn takich wyników dopatruje się w stresie społecznym, różnicach w trybie życia i dodatkowych obciążeniach emocjonalnych.

Nasza konkluzja

Czy można jednoznacznie wskazać najlepszą różnicę wieku? W sensie statystycznym – tak, bo badania pokazują, że związki, w których partnerów dzieli od zera do trzech lat, są najbardziej stabilne i najczęściej spotykane. W szerszej perspektywie okazuje się jednak, że wiek sam w sobie nie jest czynnikiem decydującym. Kluczowe jest raczej to, czy partnerzy idą przez życie w podobnym rytmie, mają zbieżne wartości i potrafią się komunikować. Wtedy nawet kilkanaście lat różnicy staje się tylko ciekawostką, a nie przeszkodą.